Waarom de 1 wel verzadigd is na een bak met havermout en de ander niet…
Wist jij dat er 2 verschillende vormen van verzadiging zijn? En dat als je niet op beide vlakken verzadigd bent, dat je dan dus ook echt minder verzadigd bent? Naast fysieke verzadiging, bestaat er ook zoiets als mentale verzadiging. En alleen wanneer je zowel fysiek als mentaal verzadigd bent, ben je ook echt verzadigd.
Fysieke verzadiging.
Beide vormen van verzadiging worden bepaald door wat je eet en door hoe je dat eet, maar wel elk op hun eigen manier. Om fysiek een verzadigd gevoel te hebben is het belangrijk om een combinatie van vetten, eiwitten en (complexe) koolhydraten te eten. Eiwitten zorgen voor een lang verzadigd gevoel doordat ze vrij moeilijk te verteren zijn en vetten remmen de maaglediging, waardoor je maaltijd langer in je maag blijft zitten. Koolhydraten uit volkorenproducten, groenten en fruit worden langzaam afgegeven aan de bloedbaan en zorgen daardoor ook voor een goede verzadiging. Combineer je dit alles met elkaar, dan zorgt dat dus voor een lang “voldaan” gevoel.
Hoe je eet, is echter ook van belang. Om fysiek een verzadigd gevoel te hebben, is tijd nodig. De hormonen die aangeven dat je maag/lijf voldoende nieuwe energie hebben gekregen, moeten een signaal afgeven aan de hersenen dat je kunt stoppen met eten. Dat kost gemiddeld 15 tot 20 minuten. Eet je heel snel je maaltijd op, dan is het signaal dat je kunt stoppen met eten en voldaan bent, nog niet verstuurd of ontvangen. Je eet dan al snel meer dan je nodig hebt. Eet je rustig, door goed te kauwen en regelmatig even een pauze in te lassen tijdens de maaltijd, dan zul je eerder het signaal ontvangen dat je voldoende gegeten hebt.
Fysieke verzadiging ervaar je dus door volwaardige voeding te eten en daar vooral de tijd voor nemen.
Mentale verzadiging.
Om mentaal verzadigd te raken is het belangrijk dat je met aandacht eet, dus zonder afleiding van bijvoorbeeld tv/telefoon/computer. Als je heel druk bent met van alles en nog wat, dan registreren je hersenen eigenlijk niet goed dat je aan het eten bent. En die aandacht is nu juist wel nodig, om een voldaan gevoel over te houden aan een maaltijd. Hoe je eet is dus heel belangrijk.
Wat je eet, speelt daarbij echter ook een hele belangrijke rol. Als je iets eet wat je helemaal niet zo lekker vindt, dan zul je een veel minder voldaan gevoel hebben dan wanneer je iets eet waar je ontzettend van geniet. Het gaat hierbij dus niet om volwaardige, “gezonde” voeding die goed verzadigd, maar juist om producten die jij heel lekker vindt. Eet je iets alleen maar omdat het zo “gezond” is (en goed vult), maar vind je het helemaal niet zo lekker? Dan zal het altijd minder goed verzadigen dan een volwaardige, “gezonde” maaltijd waar jij van geniet omdat het zo lekker is.
Mentale verzadiging wordt dus bereikt door met aandacht te genieten van lekker eten.
Om zowel fysiek als mentaal verzadigd te raken is het belangrijk om te kiezen voor lekkere maaltijden, die bestaan uit eiwitten, vetten en complexe koolhydraten. En deze rustig op te eten, zonder afleiding van tv/telefoon/computer.
Havermout.
En precies daarom zal de 1 heel lang een verzadigd gevoel krijgen van haar bakje havermout en de ander niet. Want als jij die havermout lekker vindt en deze niet supersnel naar binnenschuift, dan heb je naast de fysieke verzadiging die het oplevert ook mentaal een verzadigd gevoel.
Maar als je havermout niet te pruimen vindt (zoals ik) dan heb je al heel snel weer trek. Je hebt er namelijk mentaal geen verzadiging uitgehaald.
En wanneer je een bakje havermout dat je lekker vindt met aandacht hebt gegeten, zul je er ook langer een verzadigd gevoel aan overhouden dan wanneer je het gedachteloos naar binnen hebt geschoven terwijl je achter de laptop zat. Want je brein moet wel doorhebben dat je het hebt gegeten…
Probeer het de komende tijd vooral eens uit zou ik zeggen. Eet eens iets wat je heel lekker vindt, maar wat niet al te best fysiek verzadigd (denk aan pizza of patat als je dat lekker vindt) en check hoe lang je daar een verzadigd gevoel aan overhoudt. Neem dan ook eens iets wat fysiek juist goed verzadigd, maar wat je niet zo lekker vindt (ik denk dan aan een volkoren boterham met vleeswaren en wat boter, daar doe je mij namelijk echt geen plezier mee) en check hoe lang je daar een verzadigd gevoel aan overhoudt.
En neem dan tenslotte een keer een maaltijd die fysiek en mentaal goed verzadigd en check hoe lang je daar een verzadigd gevoel aan overhoudt. Het zal je opvallen dat die laatste maaltijd het echt het “beste” zal doen…
En het is ook echt de moeite waard om eens te experimenteren met je tempo van eten en echt met volle aandacht te eten i.p.v. altijd maar die telefoon erbij te hebben, door te werken of tegelijkertijd tv te kijken.
Een gezonde relatie met eten ontwikkelen is namelijk wel echt een stuk makkelijker, als je niet de hele tijd trek/honger hebt… Deel vooral je ervaringen of stel vragen als je die hebt.
Dit artikel is geschreven door drs. Diana van Dijken. Sinds 2015 werkzaam als Voedingspsycholoog, expert in de psychologie van eetgedrag en het ontwikkelen van een gezonde relatie met eten en jezelf, eigenaar van het Centrum voor Intuïtief Eten en medeoprichter van Gewichtsneutraal Netwerk Nederland.
